Türkiye ve dünyada fırsat-tehditler ile alınacak aksiyonlar

-Yapay zekâ ve dijitalleşme fırsatı

Olası ekiler:

-Yeni meslek alanla­rı doğacak, düşük vasıflı işlerin otomasyonu ar­tacak.

-Verimlilik ve mali­yet optimizasyonu po­tansiyeli yüksek.

-Veri odaklı karar verme kabiliyeti gelişecek.

Bireysel aksiyonlar:

-AI, veri bilimi, siber güven­lik, yazılım gibi alanlarda serti­fika ve eğitim yatırımı yapıl­malı.

-Freelance ve uzaktan çalış­maya uygun dijital beceriler ka­zanılmalı.

-Dijital portföy (LinkedIn, GitHub, Substack vb.) oluşturul­malı.

Firma aksiyonları:

-Süreç otomasyonu, müşteri analitiği ve yapay zekâ destekli CRM gibi yatırımlara odaklanıl­malı.

-Dijitalleşme stratejisi ge­liştirilmeli; personel içi upskil­ling (beceri geliştirme) prog­ramları uygulanmalı. Startup iş birlikleriyle inovasyon süreçleri hızlandırılmalı.

2 Ticaret koruması ve deglobalizasyon riski

Olası etkiler:

-İthal girdi maliyetleri artabi­lir, tedarik zinciri bozulabilir.

-İhracata dayalı sektörler için belirsizlik artar.

-Yerelleşme eğilimleri hızla­nır.

Bireysel aksiyonlar:

-Küresel kariyer planlayan bireyler için yerel iş gücü piya­salarına uyum stratejileri geliş­tirilmeli.

-Kendi ülkesinde rekabet gü­cünü artıracak dil, iş hukuku, vergi gibi bilgi alanlarında yet­kinlik artırılmalı.

Firma aksiyonları:

-Tedarik zincirleri yakın coğ­rafya (nearshoring) bazlı yeni­den yapılandırılmalı.

-Hedef pazarlarda yerel or­taklıklar kurarak esneklik artı­rılmalı.

-Yerel üretim kapasitesi güç­lendirilerek ithalata bağımlılık azaltılmalı.

3 Jeopolitik gerilimler (İran-İsrail, Çin- Tayvan, ABD-Trump etkisi)

Olası etkiler:

-Enerji maliyetlerinde oy­naklık (özellikle petrol ve doğal­gaz).

-Savunma harcamaları arta­bilir; belirsizlik yatırım iştahını azaltabilir.

-Global finansal piyasalarda volatilite artar.

Bireysel aksiyonlar:

Yatırımlarını sadece döviz ve TL’ye değil, daha güvenli li­manlar (altın, ABD bonoları, enerji fonları) gibi alanlara da­ğıtmalı.

Kendi işini yapan bireyler için kriz dönemlerine karşı acil na­kit rezervi oluşturulmalı.

Firma aksiyonları:

-Enerjiye bağımlı sektörler için hedging (riskten korunma) stratejileri geliştirilmeli.

-Dış pazara açık firmalar, si­yasi risk sigortası ve döviz vade­li işlem sözleşmelerini değerlen­dirmeli.

-Kriz senaryolarına göre es­nek bütçe ve planlama modelleri geliştirilmeli.

Türkiye özelinde fırsat-tehdit dengesi ve stratejik öneriler

-Enerji dönüşümü ve yeşil ekonomi

Olası etkiler:

-GES, RES gibi yatırımlarda maliyet düşerken devlet teşvikle­ri artabilir.

-Enerji ithalat faturasını dü­şürme potansiyeliyle makro den­ge iyileşebilir.

Bireysel aksiyonlar:

-Enerji verimliliği ve çevre teknolojileri alanında kariyer op­siyonları değerlendirilmeli. Ko­nutlarda enerji verimliliği için güneş paneli yatırımı, yalıtım gibi girişimler desteklenmeli.

Firma aksiyonları:

-Yeşil mutabakat kriterlerine uyum için karbon ayak izi hesap­lamaları ve sertifikasyon süreçle­rine başlanmalı.

-KOBİ’ler, yeşil yatırım kredi­leri ve teşvikleri değerlendirmeli.

-İhracatçılar, AB’nin Sınırda Karbon Düzenlemesi’ne (CBAM) uyum sürecini başlatmalı.

2 Yüksek enflasyon ve para politikası belirsizliği

Olası etkiler:

-Yatırım ve tüketim eğilimi dü­şebilir.

-Dış borçlanma maliyetleri ar­tar, sabit gelirli bireylerin reel ge­liri düşer.

Bireysel aksiyonlar:

-Tüketici tarafında enflasyo­na karşı korunaklı yatırım araç­ları (altın, borsa, dövize endeksli fonlar) değerlendirilmeli.

Taksitli borçlardan kaçınılma­lı; TL cinsinden borçlar yapılandı­rılmalı.

Firma aksiyonları:

-Maliyet kontrol sistemleri güçlendirilmeli.

-Girdi maliyetlerini öngörebil­mek için ileri satın alma sözleş­meleri yapılmalı.

-Fiyatlandırma stratejileri di­namik hale getirilmeli.

3 Bölgesel altyapı projeleri ve diplomatik genişleme

Olası etkiler:

-Türkiye’nin Kafkasya, Orta Asya ve Balkanlardaki ekonomik etkisi artabilir.

-Altyapı, ulaşım, enerji ve lojis­tik yatırımlarında Türk firmaları avantaj kazanabilir.

Bireysel aksiyonlar:

Yurtdışı proje bazlı iş gücüne (mühendis, şantiye sorumlusu, de­netçi) talep artabilir.

-Yabancı dil + teknik uzmanlık sahibi bireyler yurt dışı projelerde öncelikli tercih edilir.

Firma aksiyonları:

-Eximbank destekli ihracat fi­nansmanları, yurtdışı müteahhit­lik ihaleleri takip edilmeli.

-Ortadoğu ve Orta Asya’da ku­rumsal temsilcilik açılması değer­lendirilmelidir.

-Dünyada: Enerji ve güvenlik merkezli bir kırılma yaratırken; yeşil dönüşüm, diplomasi ve sa­vunma sanayii alanlarında fırsat­lar sunabilir.

-Türkiye için: Enerji fiyat şok­ları ve döviz baskısı ciddi tehdit oluştururken; jeostratejik ko­numu, enerji geçiş ülkesi rolü ve savunma teknolojilerindeki yetkinliğiyle önemli fırsatlar barındırır

Sön sözler: “Hata biraz da biz­deydi, Üzerimize yıkılacağını bil­diğimiz duvarları çiçeklerle süsle­meyecektik.” Hakan Özdemir

“1 yıl sonraya not. Zor günler aşılır, Kalpler iyileşir ve zaman her şeyi yerli yerine koyar, sabret”