Ya tuz kokarsa!

Avrupa Birliği’nin ana hedeflerinden biri de “3Y ile mücadele” olarak bilinir. Yani yasak­lar, yoksulluk ve yolsuzluk… Et kokarsa tuzlanır; ya tuz kokarsa? Tam da “tuzun koktuğu” günleri yaşıyoruz son dönemlerde bütün dünyada.

AB, 2022 yılındaki körfez ülkelerinden alı­nan rüşvet skandalı “Qatargate”ten sonra şim­di de Çin teknolojisinin dev şirketi Huawei’in Brüksel’de Avrupa Parlamentosu üyelerine rüş­vet vermiş olabileceği iddia edildi. Belçika polisi başlattığı yeni bir yolsuzluk soruşturması kap­samında Huawei’nin Brüksel'deki merkezinde ve belirlenen 21 farklı adrese baskın yaptı.

Belçika gazetesi Le Soir ve Knack dergisinin ortaklaşa yaptıkları araştırma “Follow the Mo­ney” sitesi tarafından ortaya çıkartıldı. Araştır­maya göre, Çinli teknoloji şirketinin lobicileri, Avrupa Birliği karar alma mekanizmasını etki­lemek için milletvekillerine rüşvet ödediği iddia edildi. Yaklaşık 15 mevcut ve eski AP üyesinin davaya dahil olabileceği ileri sürüldü.

Yürütülen operasyonda 21 evde arama yapıl­dı. Aramalarda rüşvet, sahtecilik, kara para akla­ma ve suç örgütü gibi olası suçlara ilişkin kanıt­lar arandı. Yetkililer, belgelere ve elektronik ci­hazlara el konulduğunu belirtti.

Üç danışman mercek altında

Geçtiğimiz hafta perşembe sabahı yayınla­nan bilgilere göre, 41 yaşındaki lobici Valerio Ottati devam eden soruşturmanın merkezin­de yer alıyor. Ottati’nin Çinli şirkete altı yıl önce katıldığı ve daha önce de AP’de Çin dos­yalarında çalışan İtalyan milletvekilleri için görev yaptığı belirtildi. AP sözcüsü, “Avrupa Parlamentosu bu bilgileri dikkate almaktadır. Talep edildiğinde adli makamlarla her zaman tam bir iş birliği içerisinde olacağız” açıkla­ması yaptı.

Belçika adli makamları, AP’deki “yolsuz­luk soruşturması kapsamında” üç danışman mercek altında. AP’deki en büyük grup olan Hıristiyan demokrat partilerin çatı kuruluşu Avrupa Halk Partisi (European People's Party - EPP) ve liberallerin çatı partisi Renew Euro­pe’tan parlamenter danışmanlarının ofisleri, “AB’nin karar alma süreçlerini etkilemek üze­re Huawei'den rüşvet aldıkları iddiasıyla yü­rütülen soruşturma kapsamında” Belçika adli makamları tarafından mühürlendi.

Dokunulmazlık kapsamında olmayan da­nışmanlar, Marco Falcone’nin (İtalya/EPP) yardımcıları Paolo Campisi ve Francesco Vasta’ya ve Nikola Minchev’in (Bulgaristan/ Renew Europe) danışmanı Adam Mouch­tar’ın ofisleri polis tarafından mühürlendiği açıklandı. Brüksel savcılığı “birkaç kişi”nin gözaltına alındığını duyurdu.

AB’nin “yolsuzluk” endeksi

Uluslararası Şeffaflık Örgütü'nün (TI) ha­zırladığı “Yolsuzluk Algısı Endeksi”ne göre Macaristan, bu yılda AB’nin en kötü perfor­mans gösteren ülkesi oldu. Son iki yıldır bi­rinciliği elde eden Danimarka yine birinci ol­du. 34 puan alan Türkiye ise 180 ülke arasın­da 107’nci sırada yer aldı.

Uluslararası Şeffaflık Örgütü’nün hazırla­dığı endeks, Dünya Bankası’ndan özel risk ve danışmanlık firmalarına kadar 13 farklı veri kaynağına göre kamu sektöründeki yolsuz­luk algısını ölçüyor. Yolsuzlukla mücadelede en iyi performans gösteren ülke en çok puan toplayarak ilk sıralarda yer alıyor.

Bu yılki rapora göre Avrupa’nın yolsuzluk­la mücadele kabiliyeti yetersiz kalıyor. Ulus­lararası Şeffaflık Örgütü'nün Avrupa ana­listleri, yasal boşluklar, yetersiz uygulama ve kaynak kıtlığının bir süredir AB ülkelerinin yolsuzlukla etkin bir şekilde mücadele etme­sini engellediğini söyledi.

Raporda, “Ancak şimdi bazı hükümetler daha da ileri giderek yolsuzlukla mücadele çerçevelerini zayıflatıyor ya da siyasileştiri­yor ve hukukun üstünlüğünün erozyona uğ­ramasına izin veriyor” görüşüne yer verildi.

Macaristan, Slovakya, Bulgaristan, Ro­manya ve Malta AB içerisinde en düşük pu­anlı ülkeler olurdu.

Türkiye 107’nci sırada

Yolsuzlukla mücadelede Fransa dört puan düşerek 67, Almanya ise üç puan düşerek 75. sıraya geriledi. Danimarka 90 puanla, Finlan­diya 88 puanla ve Singapur 84 puanla dünya genelinde en yüksek puan alan ülkeler oldu. Güney Sudan ve Somali sadece 8 puan alarak en kötü performans gösteren ülkeler.

Türkiye iki senedir olduğu gibi bu sene de 34 puanda aldı. Bu puanla Türkiye’nin yolsuz­luk mücadelesindeki sıralaması 180 ülke ara­sında 107’nci oldu.

Yolsuzlukla mücadele endeksinin küresel ortalaması 2023 yılına göre değişmeyerek 43 puanda kaldı. Ülkelerin üçte ikisi 50 puanın altında not alarak sınıf geçemedi.